Podstawy spawania elektrodą otuloną
Spawanie elektrodą otuloną, znane również jako ręczne spawanie łukiem elektrycznym (MMA), to metoda spawania, w której elektroda mocowana w uchwycie jest jednocześnie źródłem gazu osłonowego. Łuk jarzy się pomiędzy prętem a elementem spawanym.
Główna różnica w porównaniu do innych metod polega na tym, że elektroda skraca się w trakcie pracy. Podczas spawania TIG oraz MIG/MAG odległość uchwytu od elementu spawanego pozostaje zawsze taka sama. Natomiast w spawaniu MMA uchwyt elektrodowy należy nieustannie zbliżać do elementu spawanego, aby utrzymać stałą odległość pomiędzy elektrodą a jeziorkiem spawalniczym. To stanowi główne wyzwanie podczas pracy tą techniką.
Zastosowania spawania elektrodą otuloną
Metodą MMA można spawać w niemal dowolnych warunkach, dlatego też jest ona niezwykle uniwersalna i popularna. Najczęściej stosuje się ją do prac instalacyjnych wymagających urządzeń łatwych do przenoszenia oraz gdy prace odbywają się na zewnątrz.
Technikę tę powszechnie wykorzystuje się np. do spawania rurociągów elektrowni lub innych rur. Jest to także ulubiona metoda spawania hobbystów oraz niewielkich serwisów lub warsztatów. Metodą MMA można nawet spawać pod wodą – należy wtedy zastosować materiał dodatkowy przeznaczony do tego środowiska.
Urządzenia do spawania elektrodą otuloną
Zestawy do spawania MMA składają się ze źródła prądu, kabla masy oraz kabla spawalniczego wyposażonego w uchwyt elektrodowy. Nie stosuje się gazu osłonowego, ponieważ elektroda spawalnicza jest pokryta materiałem (otuliną), który po roztopieniu emituje gaz osłonowy i żużel. Wiele urządzeń do spawania TIG można także wykorzystać do pracy metodą MMA.
Współczesne inwertorowe źródła spawalnicze dodatkowo przyczyniają się do mobilności i uniwersalności tej metody. Źródło prądu można na przykład podłączyć długimi kablami zasilającymi do generatora, a następnie zabrać maszynę spawalniczą do miejsca pracy. Najmniejsze źródła prądu ważą obecnie jedynie 5 kg.
Spawanie MMA jest także dość popularne wśród hobbystów, ponieważ wymaga jedynie źródła zasilania i elektrod z materiałem dodatkowym. Nie trzeba stosować gazu osłonowego, a urządzenia zwykle można podłączyć do standardowego gniazda zasilania.
Przeglądaj sprzęt Kemppi do spawania MMA
Elektrody do spawania elektrodą otuloną
Elektroda do spawania to prosty pręt spawalniczy o stałej długości, pokryty otuliną topnika. Elektroda otulona jest z jednej strony przygotowana do mocowania w uchwycie. Z drugiej strony znajduje się część, którą pociera się o element spawany, aby zajarzyć łuk. O jakości i nazwie handlowej elektrody informuje napis widoczny w pobliżu końca montażowego. Zwykle podana jest także klasa AWS.
Podana średnica elektrody odnosi się do średnicy pręta metalowego wewnątrz otuliny. Otulina na powierzchni metalowego pręta ma za zadanie chronić środowisko spawania przed zanieczyszczeniami z powietrza, generować żużel pokrywający spoinę oraz ułatwić powstawanie łuku.
Techniki spawania elektrodą otuloną
Przed rozpoczęciem spawania warto sprawdzić stan źródła prądu, kabli, uchwytu elektrody i zacisku kabla masy. Jeśli źródło prądu jest wyposażone w panel sterowania i zdalne sterowanie, należy także sprawdzić, czy są one sprawne. Jakość i wytrzymałość elektrody spawalniczej należy sprawdzić i dopasować do spawanego elementu. Otulina na pręcie musi być nienaruszona.
Żeby rozpocząć spawanie, uderz z wyczuciem elektrodą o dno rowka spawalniczego. Następnie przesuń elektrodę do początku tak, aby nie wydłużyć zbytnio łuku, i przesuwaj ją wzdłuż spoiny, monitorując jednocześnie szerokość jeziorka spawalniczego. Uchwyt elektrody podczas przesuwania powinien być skierowany ku przodowi. Za jeziorkiem spawalniczym widać granicę powstawania żużla. Musi ona znajdować się za jeziorkiem. Odległość granicy żużla od jeziorka można regulować prądem spawania i kątem nachylenia uchwytu elektrody.
Podczas spawania skup się na tym, aby łuk był jak najkrótszy. Długość łuku wzrasta wraz ze skracaniem się elektrody podczas spawania. Na początku kontrolowanie właściwego ruchu może stanowić wyzwanie, ale z czasem nabierzesz wprawy.
Po wypaleniu całej elektrody usuń żużel ze spoiny i oczyść ją stalową szczotką. Następną elektrodę zajarz nieco za poprzednią spoiną, a następnie cofnij ją do miejsca zakończenia spawania i kontynuuj.
Aby zakończyć spawanie, lekko cofnij elektrodę w kierunku zakończonej spoiny, a następnie podnieś ją bezpośrednio do góry, odsuwając ją od spawanego materiału.
