Bezpieczeństwo i zagrożenia podczas spawania

Dlaczego bezpieczeństwo podczas spawania jest ważne i jak unikać najczęstszych zagrożeń podczas spawania

Należy zawsze używać odpowiednich środków ochrony indywidualnej

Spawanie łukowe, jak każdy proces przemysłowy, stwarza wiele zagrożeń. Jednak spawanie jest bezpiecznym procesem pod warunkiem wcześniejszego przeprowadzenia oceny ryzyka, przestrzegania jej ustaleń i stosowania odpowiedniego sprzętu ochronnego. Należy zawsze używać certyfikowanego sprzętu ochronnego do spawania.

Jasne światło / promieniowanie ultrafioletowe w procesie spawania

Łuk elektryczny niezaprzeczalnie kojarzy się ze spawaniem, ale za pięknem światła i iskier kryje się również niebezpieczeństwo. Patrzenie na łuk bez odpowiedniej ochrony oczu może trwale uszkodzić wzrok. Nawet krótkotrwała ekspozycja może spowodować oparzenie powierzchni oka, wywołując tzw. „Arc Eye” lub „Flash burn”. Promieniowanie ultrafioletowe i podczerwone oraz elementy widoczne, takie jak rozpryski gorącego materiału, mogą uszkodzić oczy i powodować poparzenia nieosłoniętej skóry.

Ochrona oczu podczas spawania

. Oczy spawacza wymagają skutecznej i zatwierdzonej ochrony w postaci odpowiednio dobranej przyłbicy spawalniczej i filtrów. Filtry Kemppi ADF (Auto Darkening Filter — filtr samościemniający) i filtry pasywne (szklane filtry spawalnicze w zatwierdzonych odcieniach) do przyłbic spawalniczych zapewniają 100% ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym.

Przyłbice spawalnicze lub inne osłony twarzy są noszone przez dłuższy czas. Ich klasa ochrony, waga oraz wyważenie znacznie różnią się od siebie, dlatego ważne jest, aby dobrać model i poziom ochrony odpowiednio do konkretnych potrzeb i indywidualnych uwarunkowań. Przyłbice spawalnicze lub osłony twarzy z automatycznie przyciemnianymi filtrami spawalniczymi ułatwiają i przyspieszają pracę w całym procesie spawania.

Ochrona płuc podczas spawania.

Jedną z opcji jest przyłbica spawalnicza lub osłona z uszczelnieniem twarzy. Zapewniają one odpowiedni system wentylacji z czystym powietrzem do oddychania, który chroni spawacza przed codziennym narażeniem na rakotwórcze opary, gazy i substancje chemiczne. Te systemy wentylacyjne nazywane są spawalniczymi aparatami oddechowymi oraz systemami PAPR. Kompletny aparat oddechowy składa się z modułu filtra, węża i przyłbicy. Aparaty oddechowe dla spawaczy posiadają oficjalną klasyfikację według poziomu ochrony użytkownika, tj. skuteczności filtrowania zanieczyszczonego powietrze w środowisku spawania. Ta klasyfikacja nie oznacza jedynie skuteczności filtra w systemie. Jest to całkowita ocena szczelności aparatu oddechowego i nazywana jest wskaźnikiem całkowitego przenikania wewnętrznego (TIL).

Kemppi Gamma GTH3 zapewnia wskaźnik TIL do 99,8%.

Przeglądaj sprzęt ochronny osobistej spawacza firmy Kemppi

Przyłbice spawalnicze z automatycznie przyciemnianymi filtrami spawalniczymi ułatwiają i przyspieszają pracę spawacza w całym procesie spawania.

Toksyczne dymy spawalnicze i gazy

Zwykle w ciągu ośmiogodzinnej zmiany wdychamy 4000 litrów powietrza. Jednocześnie jeden spawacz generuje do 40 g oparów i cząstek stałych podczas godziny pracy. Te opary spawalnicze składają się z gazów i małych cząstek i mogą zawierać ponad 40 różnych substancji pochodzących z samego przetwarzanego materiału, z metali wypełniających lub z farb i lakierów. Dymy spawalnicze są niebezpieczne dla zdrowia, a w przypadku braku ochrony drobne cząstki tych dymów mogą wniknąć głęboko w strukturę płuc.

Ponadto długotrwały kontakt z zanieczyszczonym i rakotwórczym powietrzem może powodować choroby przewlekłe, w tym nowotwory i schorzenia układu oddechowego. Zawodowym chorobom płuc można zapobiegać dzięki stosowaniu odpowiedniej ochrony dróg oddechowych podczas spawania.

Przy zachowaniu właściwych środków bezpieczeństwa można kontrolować stopień narażenia na dymy i gazy:

  • Obszar spawania musi być odpowiednio wentylowany, aby umożliwić ujście dymów i gazów ze strefy oddychania i obszaru ogólnego.
  • Spawacze powinni zawsze nosić zatwierdzone aparaty oddechowe do spawania.

Praca w niewielkiej przestrzeni

Niekiedy spawacz musi wykonać pracę w ograniczonej przestrzeni, takiej jak zbiorniki, rury i zagłębienia. Gazy obojętne oraz niektóre częste reakcje chemiczne mogą zmniejszyć ilość tlenu w tych pomieszczeniach, a nawet całkowicie go zastąpić. Zawsze należy zastanowić się, czy pracę można wykonać bez wchodzenia do ciasnej przestrzeni. Przed rozpoczęciem pracy w ograniczonej przestrzeni, gdzie poziom tlenu w atmosferze może spaść poniżej 17%, należy przeprowadzić ocenę ryzyka.

Jeżeli zachodzi konieczność wejścia do ograniczonej przestrzeni:

  • Założyć atestowany aparat oddechowy lub maskę chroniącą przed dymami spawalniczymi.
  • Upewnić się, że jest przygotowany plan ratunkowy.
  • Nie używać zbiorników z tlenem, ponieważ stanowią one poważne zagrożenie pożarowe.
  • Należy pamiętać, że większość gazów spawalniczych, w tym wszystkie gazy obojętne, jest bezwonnych i może wypierać z przestrzeni powietrze nadające się do oddychania.
  • Upewnić się, że węże gazowe i złącza są szczelne.
  • Nigdy nie pracować w pojedynkę.

 

Ciepło, ogień i poparzenia

Występowanie materiałów łatwopalnych w obszarze roboczym jest najczęstszą przyczyną pożaru. Usunięcie z miejsca pracy wszelkich materiałów łatwopalnych, takich jak drewno lub tkaniny, pomaga zapobiegać ryzyku pożaru. Należy pamiętać, że ciepło i iskry mogą pokonywać znaczne odległości.

Należy znać procedurę ewakuacyjną oraz rozlokowanie gaśnic na wypadek pożaru. Gaśnice powinny znajdować się w pobliżu miejsca spawania. Jeśli nie można utrzymać miejsca pracy w całkowitej czystości, to w trakcie spawania i co najmniej 60 minut po jego zakończeniu należy uważać na iskry. Obszar spawania może być również oddzielony od otoczenia ognioodporną kurtyną lub blaszanym ekranem.

Bardzo częstymi urazami spawaczy, choć nie są one poważne, są oparzenia spowodowane rozpryskami. Spawacze nazywają je „tatuażami łukowymi”. Jeśli szyja spawacza nie jest odpowiednio zabezpieczona, skóra tego miejsca jest narażona na promieniowanie UV wywołujące oparzenia słoneczne zwane „szyją spawacza”. Długotrwałe narażenie może spowodować bardziej trwałe urazy. Należy zawsze chronić odsłoniętą skórę za pomocą odpowiedniej odzieży ochronnej.

Obrażeniom można zapobiegać, stosując zatwierdzone Środki Ochrony Indywidualnej (ŚOI) i całkowicie osłaniając nimi ciało podczas spawania. Grube rękawice, długie rękawy i odzież ognioodporna są elementami podstawowego wyposażenia każdego spawacza.

Porażenie prądem

Porażenie prądem elektrycznym stanowi bezpośrednie i poważne zagrożenie dla spawacza i może powodować poważne obrażenia ciała, a nawet śmierć. Można jednak ograniczać ryzyko porażenia prądem elektrycznym podczas spawania:

  • Zawsze upewnij się, czy sprzęt jest sprawdzony i działa prawidłowo. Nie używaj żadnych uszkodzonych części.
  • Używaj wyłącznie sprzętu, który znasz i wiesz, jak go używać. Jeśli czujesz się niepewnie, nie pracuj z tym sprzętem.
  • Naprawę i konserwację sprzętu powinny wykonywać wyłącznie autoryzowane warsztaty naprawcze.
  • Używaj tylko czystych i suchych rękawic spawalniczych. Nie dotykaj metalowych części uchwytu elektrody skórą lub mokrą odzieżą.
  • Noś ubranie, które w pełni zakrywa ciało.
  • Używaj suchej platformy, takiej jak mata lub drewniana paleta, aby nie mieć kontaktu z mokrymi lub przewodzącymi prąd powierzchniami.

 

Zagrożenia fizyczne

Ergonomia zyskuje na popularności, również w branży spawalniczej. Poślizgnięcia, potknięcia i upadki odpowiadają za większość zgłaszanych wypadków w miejscach pracy. W branży spawania występują zagrożenia obrażeń fizycznych, takie jak zmiażdżenie palców stopy czy dłoni. Używanie odpowiednich Środków Ochrony Osobistej (PPE) zapewnia ochronę przed tymi fizycznymi zagrożeniami. Nauszniki i zatyczki do uszu chronią przed hałasem. Kaski chronią głowę przed spadającymi lub ostrymi obiektami.

Utrzymywanie miejsca pracy w czystości, porządku i wolnego od niebezpieczeństw ułatwia pracę zespołom spawaczy. Sprzęt spawalniczy należy wybierać na podstawie wymagań konkretnego zadania i miejsca pracy. Swoboda poruszania się razem z tym sprzętem stanowi ważne kryterium wyboru i może podnosić zarówno bezpieczeństwo, jak i efektywność pracy.

 

Niebezpieczeństwa występujące w procesach spawania zgodnie z normą SFS-EN ISO 4063 

Poznaj procesy spawalnicze

Spawanie MIG/MAG

Spawanie MIG/MAG

Spawanie MIG/MAG to proces spawania, w którym drut spawalniczy jest podawany z określoną prędkością przez uchwyt do jeziorka spawalniczego osłanianego gazem osłonowym.

Spawanie TIG

Spawanie TIG

Spawanie TIG jest ręcznym procesem spawalniczym, który polega na ręcznym podawaniu drutu spawalniczego do jeziorka spawalniczego osłanianego gazem osłonowym.

Spawanie elektrodą otuloną

Spawanie elektrodą otuloną

Spawanie elektrodą otuloną lub spawanie łukowe elektrodą otuloną (MMA) to proces ręcznego spawania łukowego, w którym łuk elektryczny jest wytwarzany pomiędzy elektrodą metalową a elementem obrabianym.

Spawanie zrobotyzowane

Spawanie zrobotyzowane

Spawanie zrobotyzowane lub spawanie zautomatyzowane pozwala zautomatyzować proces spawania. Spawanie zrobotyzowane może być stosowane w wielu procesach spawalniczych, takich jak spawanie MIG i TIG.

Inne metody spawania

Inne metody spawania

Inne, bardziej nietypowe procesy spawalnicze, takie jak lutospawanie MIG oraz spawanie laserowe, łukiem krytym, plazmowe, punktowe, czy zgrzewanie tarciowe i wybuchowe.

Zamknij

Dane techniczne